Čija (lat. Salvia hispanica L.) je zeljasta jednogodišnja biljka koja pripada porodici usnatica (lat. Lamiaceae). Stabljika raste uspravno, do 170 cm visine.
Latinski: Salvia hispanica
Engleski: Chia
Porodica: Usnatice (Lamiaceae)
Dimenzije: do 170 cm
Karakteristike
Listovi su ovalni, nazubljenih ivica i zašiljenog vrha, naizmenično smešteni na kratkim peteljkama.
Cvetovi su dvopolni, beli ili ljubičasto-plavi, sakupljeni u klasove na vrhovima stabljika. Čija semenke su veoma male i različitih boja i dezena – od bele, smeđe, crne pa do izgleda poput zmijske kože.
Poreklo
Naziv čija potiče od stare astečke reči chian što u prevodu znači masno. Latinsko ime roda salvija potiče od glagola salvere što u prevodu znači spasiti ili izlečiti, na koji se prvenstveno odnosilo da se glavna biljka ovog roda zove lekovita žalfija ili Salvia officinalis. Ime hispanske vrste odnosi se na američke zemlje područje porekla biljke na španskom govornom području kao što su Meksiko, Bolivija, Gvatemala, Argentina i Paragvaj. Generalni naziv za biljku je chia i on se koristi skoro u čitavom svetu.
Gajenje
Biljka je poreklom iz Centralne i Južne Amerike i odnedavno je postala popularna namirnica i kod nas. Biljka se seje u plitku saksiju i ostavlja na balkonu, a izuzetno ju je lako uzgajati. Klije brzo i pravilno. Cveta prilično kasno, negde u oktobru, ali kako tokom zime rast i razvoj staje.
Ako sadite čiju u bašti moŽete da očekujete snažan i brz rast do 150 cm. Pazite na kiše u semptembru koje mogu da uzrokuju poplave usled čega čija može početi da se suši.
Upotreba
Seme čije koristi se za sirovu upotrebu. Nema izražen ukus, ali je dobar kao dodatak prehrani, posebno onima koji su na dijeti. Bogate su omega 3 masnim kiselinama i mogu se preraditi u ulje. Namočeni vodom postaju ljigavi i koriste se kao seme lana. 5 – 10 g semena se natopi u pola šolje vode, ostavi da odstoji dva sata i pije i vodu i seme. Konzumacija klica čija semenki se se ne preporuča zbog neprijatnog ukusa.
Srodne vrste
Foto: [email protected] / CC
Ostavite odgovor